ททโต ปุญฺญํ ปวฑฺฒติ สํยมโต เวรํ น วียติ กุสโล ว ชหาติ ปาปกํ ราคโทสโมหกฺขยา นิพฺพุโต
บุญเจริญแก่ผู้ให้ เวรไม่ก่อแก่ผู้สำรวม คนฉลาดละกรรมชั่ว เขาดับแล้ว เพราะสิ้นราคะ โทสะ โมหะ ที. ม. ๑๐/๑๒๗/๑๕๗
“บุญกุศล” หรือ “คุณงามความดี” จะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อจิตกอปร ด้วยกุศล เรียกว่า “กุศลจิต” ซึ่งคิดในทางดีงาม ปราศจากความ ขุ่นมัวหรือความขัดแย้ง ก่อนออกไปสู่การกระทำ (ให้ทาน รักษาศีล เจริญภาวนา) กุศลจิตคิดในทางดีงาม ประกอบกับได้รับการตอบ สนองด้วยการกระทำอย่างนี้ จะก่อให้เกิดความโสมนัสเบิกบาน เหมือนต้นไม้ได้รับน้ำชโลมรดก็ชุ่มชื่น จิตเปรียบเป็นต้นไม้ บุญกุศล เปรียบเป็นน้ำมาช่วยหล่อเลี้ยงให้เจริญงอกงาม จิตที่ขาดบุญกุศลจะ ห่อเหี่ยว เหมือนต้นไม้ขาดน้ำเหี่ยวเฉา ต้นไม้ที่ได้รับการรดน้ำสม่ำเสมอ จะค่อยๆ หยั่งรากเติบโตแตกกิ่งก้านสาขา กระทั่งแข็งแรงยืนต้น ตระหง่าน แม้ลมพายุจะพัดโหมกระหน่ำ ก็ยากจะรื้อถอน จิตที่ได้ รับการสั่งสมบุญกุศลอยู่เนืองๆ ก็เช่นเดียวกัน ค่อยๆ เจริญงอกงาม กระทั่งกลายเป็นดวงจิตที่เข้มแข็ง แม้เวรภัยรุมล้อมประชิดก็ยาก จะแผ้วพาน "บุญปัดรังควาน” ช่วยกำจัดเสนียดจัญไร แรงอะไรก็ไม่รู้ แรงกรรม พลังอะไรก็ไม่สู้พลังบุญ ซึ่งพาพ้นวิกฤติทุกอย่าง ยิ่ง กว่านั้น บุญจะกลายเป็นสะพานเชื่อมเข้าสู่ความรุ่งโรจน์ และสิ้นสุด ลงที่ “แดนดับทุกข์” ด้วยเหตุนี้ คนฉลาดจึงเลิก “ขุดบ่อบาป” หันมา “ก่อกำแพงบุญ” หมั่นสั่งสม พร้อมก้าวย่างอยู่บนเส้นทางกุศลเสมอ เพราะเขารู้ว่าการสังกัดอยู่ใน “ค่ายบุญ” ย่อมโสมนัสชื่นบานตลอด
ทาน เป็นบุญขั้นต้นในพระพุทธศาสนา เป็นบุญประการแรกในบุญกิริยาวัตถุทั้ง ๓ อย่าง ดังนั้น ผู้ให้ จึงได้ชื่อว่า เป็นผู้บำเพ็ญบุญ ยิ่งให้บ่อย บุญยิ่งเกิดบ่อย ยิ่งให้มาก บุญก็ยิ่งเกิดมาก และได้ชื่อว่าเป็นผู้กำจัดโลภะคือความละโมบโลภมาก และกำจัดมัจฉริยะคือความตระหนี่ถี่เหนียว ออกจากจิตใจ บุญ เป็นชื่อของความสุข ผู้ให้ทาน ชื่อว่าเป็นผู้บำเพ็ญบุญ ผู้บำเพ็ญบุญ ก็ย่อมชื่อว่าเป็นผู้สั่งสมความสุข ดังนั้น เมื่อมีก็พึงให้เถิด หากไม่เป็นการทำให้ตนเองต้องเดือดร้อน ให้แล้วตัวเองไม่ลำบาก ให้ไปเถิด บุญจักเพิ่มพูนขึ้นตามลำดับ สุดท้าย เราจะเป็นผู้ที่มากด้วยบุญ